IV KONGRES POLSKICH TOWARZYSTW NAUKOWYCH NA OBCZYŻNIE

W dniach 4 -7 września w Krakowie odbędzie się IV Kongres Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie, organizowany przez Polską Akademię Umiejętności, nad którym Honorowym Patronat objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski. Kongres obradować będzie na temat: Nowoczesne nauczanie tradycji ojczystych – Sybiracy i młodzież.

Tegoroczny Kongres będzie miał dwa tematy. Pierwszym będzie kontynuacja III Kongresu w sferze dotyczącej badań nad edukacją młodzieży polskiej na obczyźnie. Drugim – nowym tematem – będzie losy Polaków zesłanych na Syberię w XIX i XX wieku oraz badania dotyczące tego problemu, prowadzone przez polskich badaczy oraz ośrodki naukowe Syberii i Kaukazu. Omówiona zostanie także działalność Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń. Dyskusje panelowe dotyczyć będą takich tematów, jak: Sybir w świadomości Polaków w XIX i XX wieku; Diaspora polskich Sybiraków w świecie. Stąd myślą przewodnią Kongresu będą słowa z „Dziadów” Adama Mickiewicza: „Jeśli zapomnę o nich, Ty, Boże na niebie, Zapomnij o mnie”.
Szczegółowe informacje na temat Kongresu można znaleźć na specjalnie przygotowanej stronie internetowej  http://www.kptnno.krakow.pl/ oraz na Facebooku, pod hasłem IV Kongres Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie. Narodowe Centrum Kultury objęło IV Kongres Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie swoim patronatem medialnym.

Żródłohttp://www.kptnno.krakow.pl/

http://www.nck.pl/

 

                   RELACJE TV O KONGRESIE POLSKICH TOWARZYSTW NAUKOWYCH NA OBCZYŻNIE: 

 http://www.tvp.pl/krakow/region/wideo/o-iv-kongresie-polskich-towarzystw-naukowych-na-obczyznie/16695452

 

_________________________________________________________________

 

IV KONGRES POLSKICH TOWARZYSTW
NAUKOWYCH NA OBCZYŹNIE
4–7 WRZEŚNIA 2014, KRAKÓW

Polska Akademia Umiejętności Kraków, ul. Sławkowska 17
tel. +48 12 424 02 00
Dom Polonii w Krakowie Rynek Główny 14
e-mail: kongres@pau.krakow.pl
www.kptnno.krakow.pl

 

PANEL HISTORYCZNY

 

Środa, 3 września
16.00–19.30 rejestracja w Kancelarii PAU,
poczęstunek (sale PAU)
17.00 spotkanie powitalne, koncert Leszka Wójtowicza
17.30 projekcja filmów o tematyce sybirackiej


Czwartek, 4 września
10.00 otwarcie IV Kongresu (Duża Aula PAU)
Prowadzenie: prof. Andrzej Białas – Prezes PAU
10.10–11.00 przemówienia zaproszonych gości                                                                                                                      

11.00 referat ks. prof. Michała Hellera: Od Wielkiego Wybuchu do Gułagu. Jak usprawiedliwić historię Wszechświata?

referat prof. Henryka Samsonowicza: Co Polska wniosła do dziejów Europy?                                                                  

12.30 Otwarcie wystawy Z sowieckich łagrów do Meksyku. Odyseja polskich uchodźców z Santa Rosa przez Gościa Honorowego IV Kongresu Jego Ekscelencję Ricardo Villanueva Hallal – Ambasadora Meksykańskich Stanów Zjednoczonych

14.30–16.30 PANEL I, cz. 1: Zsyłki Polaków na Syberię w XIX i XX wieku
Gość honorowy: Prof. Wiktoria Śliwowska
Przewodniczenie: Dr Sergiusz Leończyk

Dr hab. prof. UJK Lidia Michalska-Bracha (Kielce): Syberyjskie losy Polaków w XIX wieku w historiografii polskiej  (do 1939roku).

Doc. dr Swietłana Mulina (Omsk): Adaptacja polskich zesłańców – uczestników powstania styczniowego na Syberii

Prof. dr hab. Eugeniusz Niebelski (Lublin): Zapomniani malarze, zesłańcy 1863 roku (Maksymilian Oborski i Stanisław Wroński)

Doc. dr Anna Krich (Omsk): Dobrowolna agrarna migracja polskiej ludności do Syberii Zachodniej w kontekście tożsamości etnicznej i identyfikacji Polaków pod koniec XIX–XX wieku

Doc. dr Jewgienij Siemionow (Ułan Ude): Działalność gospodarcza polskich zesłańców na Zabajkalu w drugiej połowie XIX wieku                                                                                                  

Prof. dr hab. Władysław Masiarz (Kraków): Dobrowolne osadnictwo polskiej inteligencji i chłopów na Syberii w XIX wieku
 Prof. dr hab. Leszek Zasztowt (Warszawa): Przemieszczenia ludności polskiej na Syberii w latach 1862–1872
16.30–17.00 przerwa (Mała Aula PAU)

17.00–19.30 PANEL I, cz. 2: Zsyłki Polaków na Syberię w XIX i XX wieku                                          Przewodniczenie: Dr hab. prof. UJK Lidia Michalska-Bracha

Prof. dr hab. Antoni Kuczyński (Wrocław): Recepcja dorobku naukowego Bronisława Piłsudskiego (Nowe ustalenia)        

Dr Jan Trynkowski (Warszawa): Życie codzienne na etapie. (Rachunki etapowe. Irkuck – Wielki Nerczyński Zakład, II–IV 1840)                                                                                                                              

Prof. dr hab. Artur Kijas (Poznań): Obraz Syberii w pamiętniku zesłańca Rufina Piotrowskiego                      

Dr hab. Jacek Legieć (Kielce): Żołnierze z Królestwa Polskiego w garnizonach syberyjskich na przełomie XIX i XX wieku – liczebność i rozmieszczenie Prof. dr hab. Franciszek Nowiński (Gdańsk): Księża z ziem zabranych na zesłaniu syberyjskim. Dobrowolne wygnanie  księdza Wejta w Krasnojarsku

Aleksander i Tatiana Piotrowscy (Krasnodar): Wojskowa służba Polaków na Kaukazie Północnym                 

Doc. dr Tatiana Mosunowa (Jekaterynburg): Dokumenty Państwowego Archiwum Obwodu Swierdłowskiego dotyczące  życia Polonii na Uralu w XIX wieku

Dr Anna Brus (Warszawa): Źródła wileńskie i warszawskie do dziejów Polaków na Syberii w XIX wieku

 

 Piątek, 5 września (Duża Aula PAU)


 9.00–11.00 PANEL II, cz. 1: Źródła do dziejów Sybiraków w archiwach polskich i zagranicznych
 Przewodniczenie: Dr hab. Janusz Pezda  

Doc. dr Anna Krich i Doc. dr Swietłana Mulina (Omsk): Źródła do dziejów polskiej zsyłki na Syberię w XIX wieku w archiwach syberyjskich                                                                                                                                                                  

Dr Olga Podborska(Krasnojarsk): Polscy specprzesiedleńcy w Krasnojarskim Kraju 1939-1945

Dr Ewa Kowalska (Muzeum Katyńskie): Bohaterowie i ciche Bohaterki. Rzecz o ofiarach Katynia i deportacji rodzin oficerów w latach 1940–1941 w świetle dokumentów radzieckich

Prof. Edward Kołodziej (AAN): Informacje o Sybirakach w aktach Związku Patriotów Polskich w ZSRR z lat 1943–1946

11.00–11.30 przerwa (Mała Aula PAU)

11.30–13.30 PANEL II, cz. 2: Źródła do dziejów Sybiraków w archiwach polskich i zagranicznych

Przewodniczenie: Dr hab. Janusz Pezda
Dr Jadwiga Kowalska (Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie): Źródła do badań nad losami Polaków w ZSRR w latach 1939–45 w zasobie Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie

Ks. dr Herkulan Wróbel (Polska Misja Katolicka w Argentynie): Informacja o Sybirakach w archiwum oo.Franciszkanów w Martin Coronado w Argentynie

Patryk Polec (Uniwersytet w Ottawie): Materiały do dziejów Sybiraków w Kanadzie

Dr Krzysztof Smolana (AAN): Źródła do dziejów Sybiraków w Archiwum Akt Nowych

13.30–14.30 przerwa (Mała Aula PAU)

14.30–16.30 PANEL III, cz. 1: Diaspora polskich Sybiraków w świecie i ich organizacje
Przewodniczenie: Dr Hubert Chudzio
Dr Anna Zapalec: Charakterystyka masowych wywózek Polaków w głąb ZSRS w latach 1940–1941
Dr hab. prof. UwB Daniel Boćkowski: Ludność polska w ZSRS po układzie Sikorski–Majski
Prof. dr hab. Mariusz Wołos: Skupiska polskich Sybiraków w Rosji
Zofia i Jurek Biegus (Wielka Brytania): Sybiracy na Wyspach. Obozy przejściowe w Anglii i Walii po II wojnie światowej
Iwona Drąg–Korga (USA): Diaspora polskich Sybiraków w Ameryce Północnej (USA, Kanada, Meksyk)
16.30–17.00 przerwa (Mała Aula PAU)

17.00–19.00 PANEL III, cz. 2: Diaspora polskich Sybiraków w świecie i ich organizacje
Przewodniczenie: Dr hab. prof. UwB Daniel Boćkowski
Halina T. Szunejko (Australia): Skupiska polskich Sybiraków w Australii i Oceanii
Witalij Chmielewski (Kazachstan): Polscy zesłańcy w Kazachstanie – wczoraj i dziś
Barbara M.J. Kukulska (RPA): Losy polskich Sybiraków w Republice Południowej Afryki i innych krajach Afryki południowej po II wojnie światowej
Maria Kalczyńska: Sybiracy w świecie dziś – pamięć o Kresach
Dr Hubert Chudzio, Dr Adrian Szopa: Projekt „Pokolenia odchodzą. Relacje źródłowe polskich Sybiraków
z Wielkiej Brytanii” – badania ratunkowe

Sobota, 6 września (Duża Aula PAU)


9.00–9.40 PANEL IV: Świat po Sybirakach. Jak upamiętniać i przekazywać dziedzictwo Sybiraków
Przewodniczenie: Prof. dr hab. Mariusz Wołos
Prof. dr hab. Zbigniew Wójcik (Warszawa): Refleksje nad stanem badań polskiej zsyłki na Syberię w XIX wieku
Dr Sergiusz Leończyk (Abakan, Siedlce): Polska kultura i oświata na Syberii radzieckiej
9.40–11.00 Gala Finałowa Ogólnopolskiego Konkursu Losy Polaków na Syberii
Przewodniczenie: Aleksander Palczewski – Małopolski Kurator Oświaty
Aleksandra Szemioth: Obrazy przeszłości
11.00–11.30 przerwa (Mała Aula PAU)
11.30–13.30 Warsztaty dla nauczycieli  Anna Hejczyk, Katarzyna Odrzywołek (Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie): Nowoczesne nauczanie dziejów sybirackich  

13.30–14.30 przerwa (Mała Aula PAU)

14.30–17.30 dyskusja panelowa

Przewodniczenie: Prof. dr hab. Zygmunt Kolenda

Prowadzenie panelu: Dr Hubert Chudzio Dr Krzysztof Smolana 

Polskie osiedla w Afryce, Indiach, Meksyku i Nowej Zelandii w czasie II wojny światowej i w latach powojennych.
Sybiracy w PSZ dowodzonych przez gen. W. Andersa – armia i instytucje z nią związane.
Sybiracy poza Ojczyzną po 1945 roku – życie codzienne, rola Kościoła,
organizacje emigracyjne, ośrodki naukowe (stan przeszły i obecny).
Nekropolie Sybiraków w świecie – miejsca i stan obecny.
Utracone archiwalia? Archiwa domowe polskich Sybiraków – jak ratować
niezwykłą spuściznę.
17.30 zakończenie obrad (Duża Aula PAU)

Niedziela, 7 września
10.00 Msza św. w Katedrze na Wawelu
11.30–13.00 zwiedzanie Zamku Królewskiego
na Wawelu

 

______________________________________________________________

 

Uchwała IV Kongresu Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie

podjęta w dniu 6 września 2014

 

 

IV Kongres Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie po rozważeniu złożonych dziejów polskich Sybiraków w XIX w., i XX w. postuluje następującą strategię działań na najbliższe lata:

 

1)  Zintensyfikowanie prac archiwalno-historycznych, dotyczących badań nad problematyką syberyjską ze szczególnym uwzględnieniem XX wieku poprzez:

Stworzenie preferencji finansowych dla poszukiwań archiwalno-bibliotecznych w placówkach całego świata.

Stworzenie bazy archiwalnej dotyczącej wywiezionych, deportowanych i depatriowanych obywateli polskich na Wschód, która określiłaby wreszcie liczbę Polaków poddanych omawianym represjom, z podziałem na ich kategorie. Upublicznienie bazy poprzez publikacje na specjalnej stronie internetowej.

Podjęcie dalszych badań ratunkowych związanych z ochroną archiwów domowych Sybiraków w kraju i za granicą, które często przepadają bezpowrotnie.

Wzmożenie procesu zbierania nagrań relacji wspomnieniowych ostatnich żyjących Sybiraków w formie audio i wideo oraz upowszechniania ich poprzez publikacje naukowe oraz Internet.

Skorelowanie działań poszczególnych instytucji naukowych, oświatowych i archiwalnych zajmujących się tematyką sybiracką poprzez stworzenie w ramach Komisji do Badań Diaspory Polskiej Polskiej Akademii Umiejętności platformy skupiającej przedstawicieli instytucji zajmujących się tematyką sybiracką.

2)  Wprowadzenie do podręczników szkolnych szerszej informacji dotyczących problematyki wysiedleń i deportacji jako ważnego czynnika edukacyjnego o zagrożeniach totalitaryzmami.

3)  Stworzenie spójnej polityki informacyjnej mówiącej o tragedii wywózek w sposób merytoryczny, zgodny z prawdą oraz stanem badań.

4)  Niezwłoczne podjęcie działań na rzecz pogłębienia współpracy między jednostkami naukowymi i archiwalnymi, a organizacjami i instytucjami sybirackimi w Polsce i za granicą.

 

Realizacja przedstawionych wyżej postulatów pozwoli, przynajmniej w części nadrobić ogromne zaległości spowodowane okresem PRL-u, gdy o Sybirakach i ich losach nie wolno było ani pisać ani mówić.

 

 

Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2022


Redakcja strony: dr hab Sergiusz Leończyk, dr Artiom Czernyszew

"Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów".
Skontaktuj się z nami
Kliknij aby przeładować
Wymagane jest wypełnienie wszystkich pól oznaczonych gwiazdką *.

Organizacje