Zaduszki 2014 w Ułan Ude

„Są dni pełne radości, szczęścia i uniesień. Ale są też inne - pełne zadumy i smutku. I taki jest listopadowy dzień, kiedy to przychodzimy na cmentarze, zapalamy znicze, wzdychamy, tęsknimy i... odchodzimy. Tylko od nas zależy, co ocalimy i o czym będziemy pamiętać ...”. Trudno jest mówić o przeszłości i pamięci w tym miejscu, tak bardzo naznaczonym polską niedolą i tragedią. Adam Mickiewicz w III części Dziadów pisał o wywożeniu Polaków na Syberię i o pamięci – „Jeśli zapomnę o nich, Ty, Boże na niebie, Zapomnij o mnie …”. Słowa te należy przywoływać zawsze.  

W syberyjskiej ziemi spoczywają tysiące Polaków. Polskie groby znajdują się na cmentarzach wojennych, przy dawnych łagrach, specosadach oraz na nekropoliach ofiar stalinowskich represji. Tutaj w Ułan Ude, w miejscu starego cmentarza, na którym zostali pochowani polscy zesłańcy i ich potomkowie znajduje się park miejski. Nie ma już śladu po mogiłach. Groby z przełomu XIX i XX wieku zachowały się m.in. w Tobolsku, Ufie, Wierszynie, Białymstoku, Permie, Minusińsku, Wilence, Kanoku, Alaksandrówce, Despodzenowce, Botwino, Hryniewiczach. W syberyjskich miastach polskie mogiły znajdują się na cmentarzach prawosławnych.

W sobotę, 1 listopada 2014 r. w Narodowo-Kulturalnej Autonomii Polaków „Nadzieja” w Ułan Ude odbyło się spotkanie zaduszkowe. Członkowie „Nadziei” wspominali swoich przodków, przyjaciół, znajomych, których już nie ma, a są nadal obecni w ich pamięci. Poznali tradycje i zwyczaje związane z obchodami dnia Wszystkich Świętych i Dnia Zadusznego w Polsce oraz historię Cmentarza Powązkowskiego w Warszawie. Zapoznali się także z krótkimi notkami biograficznymi znanych i cenionych osób ze świata literatury i sztuki, którzy zmarli w 2014 r.: Nina Andrycz – aktorka;  Tadeusz Różewicz – poeta, dramaturg; Małgorzata Braunek – aktorka; Julian Kawalec – pisarz; Anna Przybylska – aktorka.

Spotkanie było ciepłe i wzruszające. W zadumie recytowano wiersze o życiu, przemijaniu i pamięci.

Andrzej Malinowski

Zdjęcia w GALERII