Ekologiczne Wiktory w Bogutach-Piankach

   Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Bogutach Piankach, Starostwo Powiatowe w Ostrowi Mazowieckiej i Wójt Gminy byli organizatorem  uroczystości w dniu 12 maja  2017 r. wręczenia Medali Wiktora Godlewskiego „za działania na rzecz przyrody”.

  Uroczystość otworzył Roman Świerżewski dyrektor ośrodka dedykując koncert ludowego zespołu „Żurawiacy” laureatom i przybyłym licznie gościom. Czujcie się drodzy goście u nas  dobrze - dodał. To tu  w małej mazowieckiej gminie  przed 186 laty przyszedł  na świat nasz dzisiejszy bohater.

   Pan Józef Bogucki Wójt Gminy w imieniu organizatorów powitał wszystkich zgromadzonych  oraz  Kapitułę w nowym składzie na lata 2017-2021 której Przewodniczącym z powołanych członków wybrany został profesor dr hab. Tomasz Borecki  -  pozostali członkowie Kapituły:

prof. Janusz Czerepko, mgr Sławomir  Ignaczak, mgr Wiktor Jasionowski,
mgr Marta Kamińska, inż. Wojciech Kamiński, prof. Mirosław Kleczkowski,
mgr inż.  Dorota Starczewska, mgr inż. Marek Taradejna,  Jerzy  Żochowski.

Prof. dr hab. Tomasz Borecki - przewodniczący zaprezentował osiągnięcia
i sylwetki tegorocznych laureatów . Medale za 2016 rok otrzymali:

- prof. dr hab. Dariusz Gwiazdowicz - Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

za działalność naukowo-dydaktyczną  na rzecz ochrony przyrody;

- Muzeum Przyrody w Drozdowie

za propagowanie wiedzy o przyrodzie i gromadzenie dziedzictwa kulturowego regionu;

- Piotr Tadeusz Kąkol Warszawa

za działalność edukacyjną oraz popularyzację ochrony przyrody wśród młodzieży;

- Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego

za krzewienie różnorodności gatunkowej i działalność edukacyjną na rzecz polskiego społeczeństwa;

- Stowarzyszenie Miłośników Żubrów Warszawa

za działania na rzecz ochrony żubra , integrację środowiska  i edukację przyrodniczą.

  Przewodniczący Kapituły mówiąc o dokonaniach laureatów zacytował wiersz Marii Konopnickiej, która już przed laty pisała „ Jadą jada dzieci drogą siostrzyczka i brat i nadziwić się nie mogą jaki piękny jest ten świat”. Przewodniczący nawiązał działalność nagrodzonych do tego co robią i jaki ten nasz świat dzięki nim  jest piękny. Bo jedni przyrodę badają, inni walczą o jej zachowanie lub uczą szacunku do niej.

   Głos zabrali również przedstawiciele delegacji nagrodzonych pani Hanna Werblan-Jakubiec Dyrektor Ogrodu Botanicznego, Anna Archacka Dyrektor Muzeum Przyrodniczego w Drozdowie, Wanda Olech-Piasecka Prezes Stowarzyszenia Miłośników Żubrów i Piotr Tadeusz Kąkol nauczyciel i działacz Ligi Ochrony Przyrody-dziękując za medal jednocześnie oferując pomoc

i współpracę w zakresie warsztatów , zwiedzania i wyjazdów studyjnych przyjęcia grup młodzieży w swoich instytucjach.

  Pan prof. dr hab. Dariusz Gwiazdowicz był nieobecny z powodu obowiązków służbowych zapewnił jednak o przybyciu w dniu 07 czerwca na spotkanie autorskie jego najnowszej książki oraz opowieściach o podróżach dla młodzieży i dorosłych w Gminnym Ośrodku Kultury i Sportu.

   Podsumowując osiągnięcia nagrodzonych głos zabrała pani Urszula Wołosiewicz  vice starosta powiatu ostrowskiego, który  wspiera  inicjatywy oraz prowadzi działania promujące  ochronę przyrody i edukacją ekologiczną społeczeństwa. W tym celu zostało utworzone Centrum Ekologii i Zrównoważonego Rozwoju w Powiecie Ostrowskim, które planuje i organizuje konkursy, spotkania, konferencje, warsztaty. W tym roku we współpracy z gimnazjum w Jasienicy odbyła się IX Olimpiada Wiedzy o Ekologii i Ochronie Przyrody im Wiktora Godlewskiego oraz XV Spotkania Ornitologiczne.

  W imieniu Starosty i Zarządu Powiatu gratuluję nagrodzonym zdobytego wyróżnienia za działalność związaną z szeroko pojętą ochroną przyrody, która stwarza podstawy do kształtowania warunków niezbędnych do życia w otoczeniu pięknego środowiska naturalnego, gdzie przyroda i cywilizacja mają szanse rozwijać się harmonijnie. życząc dalszych sukcesów  w pracy zawodowej i społecznej, w życiu osobistym oraz w działalności dla dobra przyrody. 

   Gratulacje przekazał i wręczył również listy pan Józef Bogucki Wójt  oraz pani Ewa Trzcińska Asystent Biura Poselskiego Europoseł do Parlamentu Europejskiego Julii Pitery. Pani Europoseł ufundowała laureatom wydawnictwa Normana Daviesa.

Profesor dr hab. Tomasz Borecki gratulując organizatorom uroczystości i laureatom osiągnięć zacytował znanego poetę C.K Norwida:

„Do kraju tego,
Gdzie kruszynę chleba
Podnoszą z ziemi przez uszanowanie
… Tęskno mi Panie
Do kraju tego
Gdzie winą jest dużą
Popsować gniazdo na gruszy bocianie
Bo wszystkim służy
… Tęskno mi Panie.

Roman Swierzewski gratulując wyróżnionym podziękował  Kapitule za aktywne działanie oraz Staroście Powiatu Ostrowskiego i Wójtowi Gminy za wsparcie finansowe.

Delegacja Powiatu Ostrowskiego złożyła kwiaty na grobie   Wiktora Ignacego Godlewskiego na cmentarzu parafilanym w Jasienicy.

Roman Swierżewski -  O  Wiktorze Godlewskim

    Wiktor Godlewski urodził się 30 grudnia 1831 roku w Bogutach-Wielkich na Mazowszu w naszym  powiecie Ostrów – Mazowiecka, jako syn Aleksandra i Karoliny  z Ciołkowskich,  ojciec Wiktora pochodził ze szlachty zaściankowej Godlewo Wielkie.

  Ukończył gimnazjum w Łomży. Obecne II Liceum Ogólnokształcące w Łomży przy pl. Kościuszki jest spadkobiercą miejsca ostatniego budynku Gimnazjum, do którego uczęszczał Godlewski. Nauka w gimnazjum trwała 8 lat uczeń mógł już przerwać naukę po 4 latach, uzyskując tytuł absolwenta i ten poziom wykształcenia umożliwiał mu podjęcie pracy urzędnika mniejszego. Uczeń mógł przerwać naukę po 6 latach tak uczynił Godlewski uzyskując tytuł absolwenta gimnazjum, a ten poziom wykształcenia umożliwiał podjęcie nauki w seminarium duchownym, szkołach oficerskich. Po 8 latach nauki i zdaniu egzaminów maturalnych uniwersytety w ówczesnej Europie stały otwarte dla tegoż absolwenta.

   Godlewski – zgodnie z posiadanym wykształceniem  pracował w administracji majątków, ponadto przez cały czas współpracował z Warszawskim Gabinetem Zoologicznym.

    Za udział w powstaniu styczniowym zostaje zesłany na Syberie  tam  na zesłaniu w 1866 r poznaje  prof. Benedykta Dybowskiego - lekarza któremu pomaga w  badaniach.

   Polski zesłaniec Wiktor Godlewski, przyrodnik i ornitolog,  staje się  prawą ręką i najbliższym towarzyszem Dybowskiego. Godlewski potrafi nie tylko wspomóc Dybowskiego w naukowych analizach, ale wykazuje się również niespożytą inwencją w konstruowaniu przyrządów badawczych.

   Wszystko to bardzo przydaje się, gdy w 1868 r. władze rosyjskie zamieniają im karę katorgi na przymusowe osiedlenie.

   Dybowski i Godlewski przenoszą się do Kułtuku, gdzie budują stację naukową. Mimo że dysponują jedynie prymitywnymi przyrządami badawczymi, z wielkim zapałem rozpoczynają pionierskie badania Bajkału, Angary i Selengi. Bajkał, zwany błękitnym okiem Syberii – najgłębsze i najstarsze (liczące 25 milionów lat) jezioro na świecie – uważane jest w czasach Dybowskiego za akwen ubogi
w faunę i florę. Polski naukowiec szybko udowadnia, że jest zgoła inaczej – odkrywa 116 nowych gatunków skorupiaków z rzędu obunogów i sześć nowych gatunków ryb.

   Wiktor Godlewski okazał się uzdolnionym konstruktorem przyrządów naukowych. Opracował i zbudował między innymi przyrząd do pomiarów głębokości i poboru prób dna, zwany ołowianką. Dzięki zastosowaniu ołowianki skorygowano dotychczasową wiedzę o głębokości jeziora i rozpoznano bogactwo fauny dennej. W ciągu dziewięciu lat spędzonych w Kułtuku Dybowski i Godlewski nie ograniczają się wyłącznie do badania Bajkału. Organizują także kilka wypraw w inne części Syberii, w trakcie których docierają m.in. do krajów Amurskiego, Ussuryjskiego, doliny rzek Onon i Arguni. Organizują także wielką ekspedycję badawczą wzdłuż Amuru i docierają na Kamczatkę. Dybowski odkrywa wtedy między innymi nieznany gatunek jelenia, zwanego dziś jeleniem Dybowskiego. Za pionierskie, wówczas badania fizjograficzne Bajkału W.Godlewski wraz z prof. Dybowskim zostają nagrodzeni, mimo, że byli skazańcami, medalami Cesarskiego Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego.

    Ich prace badawcze i zebrane okazy muzealne zachowały do dziś wysoką wartość naukową.

  W 1877 Polscy zesłańcy otrzymują zgodę na powrót do Polski. Ktoś powiedział, że Wiktor Godlewski, po powrocie z Syberii, mógł osiedlić się wszędzie: w Paryżu, Berlinie lub w innym europejskim  mieście. Jego dorobek naukowy był przepustką na Świat. Jednak Godlewski ukochał tę naszą  ziemię, te nasze okolice. Po powrocie z zesłania osiadł na majątku Smolechy pod Ostrowią Mazowiecką tu zajmował się działalnością społeczną m.in. angażuje się w organizację spółdzielczości kredytowo –oszczędnościowej i jest współzałożycielem Ostrowskiego Banku. Wiktor Godlewski był też wielkim autorytetem moralnym, zarówno   w kraju jak i wśród zesłańców na Syberię.
    Zmarł na tyfus 17 listopada 1900 roku.

Informacja Gminnego Ośrodka Kultury
 i Sportu w Bogutach Piankach