Dni kultury polskiej i dwa doniosłe jubileusze

 

 

  Na przełomie listopada i grudnia w Abakanie stolicy Republiki Chakasji oraz w Minusińsku, Małej Minusie i Szuszeńskoje Kraju Krasnojarskiego odbyły się Dni Kultury polskiej. W tym roku to szczególne Dni, ponieważ obchodzono od razu dwa jubileusze – 20-lecie pisma RODACY oraz 20-lecie Zespołu folklorystycznego polskiej pieśni i tańca SYBERYJSKI KRAKOWIAK.

  

   W ramach Dni miała miejsce Konferencja „Media Polonijne na Syberii” oraz Seminarium nauczycieli języka polskiego i przedmiotów ojczystych regionu Syberii. Pierwszy gość, który przybył do Abakanu to Dyrektor Klubu Muzyki i Literatury we Wrocławiu Ryszard Sławczyński. Reprezentował on nie tylko swoja placówkę, która popularyzuje muzykę, literaturę i historię Dolnego Śląska i polskich Kresów, ale również Związek Sybiraków III RP z organizacją tą współpracujemy już od ponad 15 lat. W pierwszym dniu pobytu na ziemi syberyjskiej nasz gość odwiedził rodzinę Olgi Siedych – miejscowej nauczycielki języka polskiego.

 

Przemówienie Prezes "Polonii" Chakasji Heleny Władimirowej do uczestników Dni Kultury

                                

   

   Rano we czwartek 30 listopada w Centrum Książki Polskiej odbyło się oficjalne rozpoczęcie Dni Kultury polskiej i Seminarium nauczycieli języka polskiego i przedmiotów ojczystych. Tu już przybyli nasi goście z polonijnych organizacji Syberii – z Omska, Górno-Ałtajska, Tomska, Krasnojarska, Jenisejska, Żeleznogorska, Ułan Ude, Minusińska i Karatuzskoje. Do zebranych zwróciły się z mowami powitalnymi Prezes „Polonii” Helena Władimirowa i Dyrektor Biblioteki Julia Kostiakowa.

 

Oficjalne rozpoczęcie Dni Kultury polskiej w Bibliotece Narodowej im. N.G. Domożakowa

 

 

    Potem zostały wysłuchane referaty:

- Nauczanie języka polskiego i przedmiotów ojczystych na Syberii w latach 1993-2016. Zarys dziejów i analiza sytuacji obecnej.dr Artiom Czernyszew.

- Wykład dr Aleksandry Guziejewej „Nauczanie języka polskiego w Tomsku na przełomie XX-XXI w.

- Pismo „Rodacy” jako źródło informacji polonijnej w Federacji Rosyjskiej. dr Artiom Czernyszew.

 

Wykład dr Artioma Czernyszewa "Pismo Rodacy jako źródło informacji polonijnej w Federacji Rosyjskiej"

   

 

    Po zakończeniu części plenarnej były wysłuchano informacji nauczycieli polonijnych z różnych regionów Syberii. Następnie odbyła się prezentacja Centrum Polskiej Książki w Abakanie oraz zaprezentowana została wystawa nowych publikacji polskich i polonijnych. Zastępczyni dyrektora Irena Jermolenko oprowadziła gości po bibliotece, która otworzyła swoje drzwi kilka miesięcy temu po gruntownej renowacji i obecnie jest jedną z nowocześniejszych książnic w Rosji.

 

 

Goście Dni kultury polskiej przed wystawą planszową "Polacy na Syberii" w Szuszeńskim

 

     Po południu gości Dni Kultury polskiej czekał wyjazd do Szuszeńskoje. W tej miejscowości znanej przede wszystkim z zesłania na Syberię Włodzimierza Lenina, znajduje się działająca od 1999 r. filia Krasnojarskiej Narodowościowo-Kulturalnej Organizacji „Polonia Minusińska”. Cała działalność tej małej, ale aktywnej filii skupia się na popularyzacji dziejów polskich zesłańców XIX-XX w. Natalia Skorobogatowa i Tatiana Kikiłowa – pracowniczki naukowe Muzeum-skansenu „Szuszeńskoje” tym razem przedstawiły gościom wystawę planszową „Polacy na Syberii”, która była wykonana w 150. Rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego 1863 r. Goście zostali obdarowani katalogiem tej wystawy oraz innej wystawy polonijnej „Mikołaj Macedoński – syn dwóch narodów”. Po zwiedzaniu obszernego Muzeum pod gołym niebem na gości czekał syberyjski obiad w kompleksie „Nowa wieś”. Wieczorem po powrocie odbyło się spotkanie z nauczycielami Szkoły Polskiej w Abakanie.

   W piątek 1 grudnia o godzinie 10.00 w Centrum Książki Polskiej w Abakanie odbyło się otwarcie konferencji „Media Polonijne na Syberii”. W programie znalazły się:

- Wykład dr Artioma Czernyszewa z Abakanu „Media polonijne na Syberii. Historia i teraźniejszość”.

-  Wykład Dyrektora Klubu Muzyki i Literatury we Wrocławiu Ryszarda Sławczyńskiego „Polskie dziedzictwo kulturowe Kresów Wschodnich”. 

 

Wykład Ryszarda Sławczyńskiego

 

   O godzinie 12-00 odbyło się spotkanie autorskie z Anną Winogradową z Ułan Ude. Anna Winogradowa jest redaktorem naczelnym polonijnej gazetki „Pierwsze kroki”, autorem literatury dla dzieci i młodzieży oraz wieloletnim autorem pisma Rodacy.

 

Spotkanie z Wasylem Chaniewiczem

 

    Po obiedzie odbyło się spotkanie z Wasylem Chaniewiczem z Tomska, dyrektorem muzeum „Więzienie NKWD w Tomsku”. Prelekcja na temat „80. rocznica polskiej operacji NKWD” była zakończona premierą nowego dokumentu filmowego „Rozstrzelać Polaków”. Dokumentalną opowieść o ludobójstwie popełnionym na Polakach, którzy byli obywatelami Związku Sowieckiego, wyreżyserował Mirosław Majeran. Twórcy za pomocą archiwalnych fotografii, także ujęć filmowych ukazujących m.in. Józefa Stalina i członków jego politbiura, a nawet animacji przybliżających grozę tej zbrodni, przedstawili istotę Wielkiego Terroru i jego polskich ofiar. Widzowie mogli obejrzeć także faksymile z oryginalnych dokumentów sowieckich zbrodniarzy, w tym osławionego rozkazu nr 00485 szefa NKWD Nikołaja Jeżowa, który dał początek gehennie Polaków. Według danych NKWD, które przywołuje Instytut Pamięci Narodowej, w latach 1937-1938 zostało aresztowanych, a następnie skazanych prawie 140 tys. osób polskiej narodowości, w tym 111 091 osób skazano na karę śmierci. 

   O godzinie 17-00 w Centrum Książki Polskiej odbył się koncert zespołu „Krakowiacy” (kierownik Helena Władimirowa). 

 

Wspolne zdjęcie po koncercie zespołu „Krakowiacy”

 

   Wieczorem w Szkole języka i kultury polskiej w Abakanie odbyło się spotkanie z Radą Redakcji „Rodacy”, redaktorem naczelnym Ludmiłą Poleżajewą,  autorami i czytelnikami pisma Rodacy. Najbardziej aktywnym autorom zostały wręczone dyplomy. Prezentami zostali odznaczeni –redaktor naczelna Ludmiła Poleżajewa i redaktor portalu i Radia Artiom Czernyszew, który w październiku tego roku otrzymał dyplom Uniwersytetu Warszawskiego w specjalności dziennikarstwo. Wspomniano dobrymi słowami nieobecnego na spotkaniu korektora polskojęzycznej wersji pisma – pana Wojciecha Korwin-Kossakowskiego. 

    2 grudnia w sobotę uczestnicy Dni kultury polskiej złożyli kwiaty przed pomnikiem represji stalinowskich w Abakanie a następnie udały się za granicę Republiki Chakasji – Kraju Krasnojarskiego, do Minusińska i Małej Minusy. Odległość od Abakanu do Minusińska wynosi zaledwie 20 km. I dzielą te dwa miasta dwie rzeki – Abakan i potężny Jenisej.

 

Złożenie kwiatów przed memoriałem represji stalinowskich w Abakanie

 

   Gości Dni Kultury Polskiej przed bramą historycznego cmentarza miejskiego przywitała Prezes Krasnojarskiej Narodowo-Kulturalnej Organizacji „Polonia Minusińska”. Goście wysłuchali opowiadania o pochowanych na tym cmentarzu Polakach. Pochowana tu jest rodzina polskich adwokatów Petrożyckich. Inskrypcje na ich pomnikach wykonane są w języku polskim. Goście złożyli kwiaty przed jedynym w Rosji pomnikiem „Polskim matkom i dzieciom pochowanym w tej ziemi” oraz na grobach znanych Polaków z przełomu XIX-XX w.

 

Złożenie kwiatów przed pomnikiem „Polskim matkom i dzieciom pochowanym w tej ziemi” 

 

  Po cmentarzu miejskim nastąpiła kolej na cmentarz w Małej Minusie, odległej o 8 km. Od Minusińska. Przy dwóch grobach wychowawczyń Polskiego Domu Dziecka odbyła się lekcja historii o tragicznych losach Polaków podczas II wojny światowej. Następnie goście z Dyrektorem Szkoły w Małej Minusie Nadieżdą Moliną zwiedzili szkołę i Muzeum szkolne. Muzeum to poświęcono polskiemu Domowi Dziecka, które schroniło ponad 120 dzieci w Małej Minusie w latach 1942-1946.

 

Przy dwóch grobach wychowawczyń Polskiego Domu Dziecka

 

Uczestnicy Dni z Dyrektor Szkoły w Małej Minusie

 

   

   Po zwiedzeniu Szkoły i Muzeum goście wrócili do Minusińska, gdzie odbyło się zwiedzanie Regionalnego Muzeum Krajoznawczego im. N. M. Martjanowa.  Dla gości została przygotowana okazjonalna wystawa książek z XIX w. ze zbiorów Biblioteki Muzeum. Ona posiada odrębny księgozbiór polski, są to książki i czasopisma zbierane przez zesłańców i dobrowolnych osadników z II połowy XIX i początku XX w. Kilka lat temu przy wsparciu Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” został wydany katalog tych książek i druków pochodzących z XIX w. 

   Po zwiedzaniu odbyło się spotkanie z członkami „Polonii Minusińska” oraz koncert zespołu wokalnego „Czerwone Jagody” i zespołu choreograficznego „Wesołe obcasiki” Goście mieli również możliwość zapoznania się z dokonaniami Polskiej sobotnio-niedzielnej Szkoły w Minusińsku.

 

Koncert zespołu wokalnego „Czerwone Jagody” i zespołu choreograficznego „Wesołe obcasiki” w Minusińsku

 

     Wieczorem, po powrocie z Minusińska w nowym budynku Szkoły języka i kultury polskiej w Abakanie przy ul. Wiatkina odbyło się spotkanie z uczniami Szkoły polskiej w Abakanie. Szkoła ta, istniejąca już od 22 lat w tym pomieszczeniu jest od września tego roku. Władze republikańskie i miejskie odmówiły finansowanie Szkoły, w tym nie tylko etatów (które były finansowane od 1994 do 2014 r.), ale również możliwości bezpłatnego korzystania z pomieszczeń, w tym wyremontowanego w 2016 r. pomieszczenia dla zespołu „Syberyjski Krakowiak”. Dzięki pomocy Konsulatu Generalnego RP w Irkucku udało się opłacić wynajem nowego pomieszczenia, gdzie została sprowadzona bogata baza kostiumowa zespołu „Syberyjski Krakowiak” oraz bogate zasoby biblioteczne i metodyczne Szkoły. Akurat przez rozpoczęciem Dni udało się adaptować te pomieszczenia liczące około 80 m. kw.

 

Po porannej mszy w Kościele pw. Zesłania Ducha Świętego w Abakanie

 

   Ostatni dzień, niedziela 3 grudnia, rozpoczął się od porannej mszy w Kościele pw. Zesłania Ducha Świętego w Abakanie. Akurat w tym dniu proboszcz Radosław Kwarczyński odczytał zgromadzonym wiernym przesłanie pasterskie biskupa Cyryla Klimowicza na Adwent 2017 r. 

 

 

  O godzinie 12.00 w Centrum Książki Polskiej odbyło się ostatnie spotkanie, była to multimedialna prezentacja Larysy Korieniec z Minusińska „Mała Polska w sercu Syberii”. Najbardziej znaczącym i ważnym akordem Dni Kultury polskiej był koncert galowy w Centrum Kultury i twórczości ludowej. Był to jubileuszowy koncert zespołu „Syberyjski Krakowiak”. 

 

 

 

   Kierowniczki zespołu – Helena Władimirowa i Natalia Wołkowa przyjmowały składane pod ich adresem życzenia oraz same bezpośrednio brały udział w koncercie. Na scenie zostały zaprezentowane wszystkie grupy – od przedszkolaków przez dzieci, młodzież do dorosłej grupy. Oprócz tanecznego zespołu w koncercie wystąpiła wokalna grupa „Krakowiacy”, zespoły centrów narodowościowych – niemieckiego i koreańskiego. Zabrzmiała muzyka gospodarzy ziemi chakaskiej – Chakasów. Wszystko to w oryginalny sposób łączyło się z bogactwem zaprezentowanych polskich regionów – Kurpie, Małopolska, Rzeszów, Mazury i Łowicz. Również nie zabrakło tańców estradowych oraz folkloru polskich Romów. Na wielkim ekranie została przedstawiona historia zespołu, przygotowana przez Olgę Siedych. Prowadząca koncert Natalia Stiennikowa opowiadała o kierownikach zespołu od założycielki Julii Skidan do Natalii Buszujewej i Katarzyny Fiodorowej, która była na koncercie, wyszła na scenę i emocjonalnie podzieliła się swoimi wspomnieniami.

   Zespół w ciągu swoich 20 lat zwiedził z koncertami wiele miast i miejscowości w Rosji – Moskwę, Krasnojarsk, Omsk, Górno-Ałtajsk, Ufę, Jekaterynburg, Orenburg, Krasnodar, Irkuck, Ułan Ude, Tomsk, Jenisejsk. W Polsce był w Warszawie, Wrocławiu, Krakowie, Rzeszowie, Mrągowie, Węgorzewie, Lublinie. Był również w Austrii – w Wiedniu, Innsbrucku i Klagenfurcie.

   Szczególnie wzruszającym było zakończenie koncertu – finał wokalno-choreograficzny „Niech żyje bal” (z repertuaru Maryli Rodowicz) w wykonaniu Heleny Władimirowej i wszystkich grup wiekowych zespołu.

 

 Jubileuszowy koncert zespołu „Syberyjski Krakowiak”

 

   Serdeczne podziękowania głównym organizatorom Dni – Artiomowi Czernyszowowi i Swietłanie Kuźminie oraz Helenie Władimirowej i Natalii Wołkowej.

 

Relacje wideo zostały opublikowane na naszym kanale YouTube.

Serdecznie zapraszamy!

 

 

Organizatorzy i sponsorzy Dni Kultury w Chakasji

i na południu Kraju Krasnojarskiego:

 

Kulturalno-Narodowa Organizacja społeczna „Polonia” Republiki Chakasji

Krasnojarska Narodowo-Kulturalna Organizacja społeczna „Polonia Minusińska” (Oddziały w Małej Minusie i Szuszeńskoje).

Ministerstwo narodowościowej i terytorialnej polityki Republiki Chakasji

Narodowa Biblioteka im. N.G. Domożakowa w Chakasji

Centrum Kultury i twórczości narodowej w Abakanie

Minusińskie Regionalne Muzeum Krajoznawcze im. N. Martjanowa w Minusińsku

Historyczno-etnograficzne Muzeum-skansen „Szuszeńskoje” w Szuszeńskoje

Konsulat Generalny RP w Irkucku

Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”

 

 

Projekt współfinansowany w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za granicą.

 

Zdjęcia Swietłany Goriewej i Artioma Czernyszewa.

 

 

Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2022


Redakcja strony: dr hab Sergiusz Leończyk, dr Artiom Czernyszew

"Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów".
Skontaktuj się z nami
Kliknij aby przeładować
Wymagane jest wypełnienie wszystkich pól oznaczonych gwiazdką *.

Organizacje