Niematerialne Dziedzictwo Narodowe: Polski zwyczaj słuchania carillonów

Carillon pisząc bardziej po polsku karylion, to znany wszystkim instrument muzyczny występujący w formie dzwonów. Dzwon to nic innego jak idiofon wieżowy, regularnie uderzany w taki sposób, by wybić muzykę.

Co najmniej 23 dzwony

Według definicji Światowej Federacji Carillonowej (World Carillon Federation) carillon musi mieć co najmniej 23 dzwony. Instrumenty mniejsze powinny być nazywane jedynie „kurantami". Standardowy carillon ma co najmniej cztery oktawy dźwiękowe, czego raczej nie mają wspomniane wcześniej kuranty. Carillon po raz pierwszy powstał w XVI wieku we Flandrii. Był to wówczas rok 1510. A ówcześni ludwisarze, osiągnęli mistrzostwo w swoim fachu, czyniąc z niego sztukę.

W Polsce

W Polsce, istnieją podtrzymując „zwyczaj polski” trzy miejsca carillonowych koncertów. Wszystkie znajdują się w Gdańsku. Od roku 1999 roku, na przełomie lipca i sierpnia organizowany jest z użyciem carillonów Gdański Festiwal, podczas którego występują najwięksi wirtuozi tego instrumentu.

Na Gdańskim Ratuszu

Carillon w Gdańskim Ratuszu, był początkowo 14-dzwonowym instrumentem, powstałym w 1561 roku. Pierwszy koncert carillonowy odegrano dnia 23 września 1561 roku, z okazji zamontowania na iglicy pozłacanej figury króla Zygmunta II Augusta. Instrument ten został zniszczony podczas bombardowań w 1945 roku. W roku 2000 na wieży Ratusza w Gdańsku, zainstalowano nowy 37-dzwonowy carillon, wykonany przez holenderską wytwórnię tych instrumentów.

Każdorazowo na koncert gdańskich Carillonów, zbiera się mnóstwo zwolenników tego rodzaju muzyki.

Zwyczaj muzyki wieżowej

Koncerty tych instrumentów, nawiązują do gdańskiego zwyczaju muzyki wieżowej. Muzyka ta była szeroko praktykowana od początku XV stulecia. Podobno gdy dane miasto ma odpowiednio brzmiące carillonony, wówczas uchodzi za miasto szczególnej obfitości i szczęścia pod każdą postacią.

Ewa MICHAŁOWSKA-WALKIEWICZ