2/2006 (35): 65. rocznica powstania Polskich sił Zbrojnych w ZSRR/Śladami żołnierzy armii generała Władysława Andersa

W dniach 23 maja – 3 czerwca br., w orenburskim obwodzie odbyło się pierwsze spotkanie młodzieży z Rosji i Polski. Wzięły w nim udział delegacje Orenburskiego Kulturalno-Oświatowego Centrum Polskiego „Czerwone maki”, w tym przedstawiciele z Orenburga, Akbułaku, Orska, Kołtubanowki oraz delegaci Polskiego Centrum Kulturalno-Oświatowego w Republice Baszkortostan z Ufy. W składzie delegacji pierwszego rosyjsko-polskiego spotkania młodzieży w Orenburgu były też młode nauczycielki języka polskiego Narodowej Niedzielnej Szkoły Polonijnej im. A. Pieńkiewicza w Ufie: Julia Bogomanowa i Helena Gulewicz. Z Polski na spotkanie przyjechała grupa harcerzy z województwa łódzkiego, z Jarosławem Gureckim na czele. Przyjazd harcerzy polskich był możliwy dzięki pomocy Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Federacji Rosyjskiej, Konsula Generalnego Mirosława Stawskiego oraz dzięki inicjatywie konsul d/s Polonii Longiny Putki.

Podczas tego spotkania postanowiono, że latem 2007 r. zorganizowana zostanie na terenie Kołtubanowki poszukiwawczo-badawcza brygada młodzieżowa – jej celem ma być badanie miejsca, w którym mieścił się obóz żołnierzy armii gen. Władysława Andersa oraz jego rekonstrukcja. W kwietniu br. minister obrony narodowej RP Radosław Sikorski zatwierdził założenia programowo-organizacyjne przedsięwzięcia pod hasłem „Żołnierska Pamięć”. Celem tego zamierzenia jest podtrzymywanie pamięci o daninie krwi, jaką żołnierz polski złożył w czasie walk na różnych frontach.

 Temat spotkania młodzieży jest związany z historią obwodu orenburskiego. W latach 1941-1942 na jego obszarze zaczęła formować się Armia Polska gen. Władysława Andersa. Z inicjatywy Orenburskiego Centrum Kulturalno-Oświatowego „Czerwone maki”, trzy lata temu w miejscowości Kołtubanowka wśród uczniów i członków Centrum Polskiego rozpoczęła się praca związana z poszukiwaniem i badaniem miejsc pochówku żołnierzy polskich, w celu ich upamiętniania. Prezes kołtubanowskiego oddziału „Czerwonych maków” Olga Golewa wraz z grupą uczniów Szkoły Borowej m.Kołtubanowki zebrali i opracowali wspomnienia mieszkańców miasteczka o żołnierzach polskich w czasie II wojny światowej.

Zaproszeni harcerze przyznawali, że nie oczekiwali tak ciepłego przyjęcia: wszędzie witano ich chlebem i solą, szczerze, z całej duszy, po rosyjsku gościnnie. Serdeczne było przywitanie harcerzy na stacji Kołtubanowka: jeszcze nie zatrzymał się pociąg, jak na peron wysypali się uczniowie Szkoły Borowej – i członkowie naszej delegacji. „Serdecznie zapraszamy!” – takie oto transparenty na czerwonym tle przygotowały dzieci naszym gościom z Polski. Przez 5 dni mieszkaliśmy w „perle buzułukskiego boru” – w miasteczku Partyzantka. Dla nas zorganizowana była wycieczka po tym unikalnym miejscu. Mieliśmy możliwość obejrzeć najstarsze w świecie sosny, liczące powyżej 300 lat. Ale, co najważniejsze – udało się zobaczyć na własne oczy i wyczuć sercem, jak nadzwyczajnie drogie są Polakom groby ich rodaków. Program spotkania obejmował również m.in. festiwal polskiej piosenki patriotycznej i konkurs na najlepszą gazetę „Orzeł biały”.

Siódmego dnia przeprowadziliśmy do Akbułaku. Tutaj w liceum nr 1 w zeszłym roku uczył polskiego Jacek Pawlak – studiował kiedyś w Warszawie filologię rosyjską. Zawsze był razem z nami i pomagał nam lepiej się porozumieć. Następnego dnia odwiedziliśmy wieś Sowiet obok Akbułaku, która znajduje się 20 km od granicy z Kazachstanem. Byliśmy w miejscu opuszczonej dziś wsi, która na początku XX wieku założyli Polacy. To polska wieś Braiłowka – jej mieszkańcy byli represjonowani przez Stalina. Dzisiaj to miejsce – dzięki Ambasadzie RP w Rosji i Polonii z „Czerwonych maków” – upamiętnia obelisk.

W Orenburgu delegacje młodzieży zwiedziły m.in. park „Salut, Zwycięstwo!” i pomnik „Europa-Azja”, które są symbolami tego miasta. Naprawdę było wspaniale. Nie do wiary, że w 9 dni można tyle zwiedzić i przeżyć tyle mocnych wrażeń! Do spotkania w 2007 roku!

Wanda SIELIWANOWKA, prezes Centrum Kulturalno-Oświatowego „Czerwone Maki” w Orenburgu

< powrót