Zespoły polonijne “Syberyjski Krakowiak”, “Syberyjski Krakowiaczek” i “Krakowianka”

  Zespół „Syberyjski Krakowiak” został założony w syberyjskim mieście w listopadzie 1997 r.  I zadebiutował  podczas dni Kultury Polskiej jako dziecięcy zespół przy Szkole polonijnej w Centrum Dziecięcej Twórczości w Abakanie. Pierwszą kierowniczką zespołu stała Julia Skidan. W 1999 r. Dziecięcy „Syberyjski Krakowiak” wyjeżdża do Rzeszowa na szkolenia prowadzone przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”. 2000 rok – czas, kiedy zespół przyjął tę formę, którą utrzymuje do dziś, a właśnie: 3 grupy wiekowe – dziecięca (7-12 lat), średnia – 12-15 lat i młodzieżowa (dorośli). Właśnie dorosła grupa wzięła udział w „Dniach Kultury Syberyjskiej” w Łomży i województwie podlaskim 26.08-1.09.2000 r.

  2001-2002 r. – okres formowania własnego programu z tańców polskich. Wyjazdy zespołu na koncerty do miast i wiosek w Chakasji i Kraju Krasnojarskim, udział w dorocznych Dniach Kultury Polskiej. 2000 rok – czas, kiedy zespół przyjął tę formę, którą utrzymuje do dziś, a właśnie grupa dziecięca – „Syberyjski Krakowiaczek” i grupa dorosła – „Syberyjski Krakowiak”. W 2002-2007 r. zespołem kieruje Natalia Buszujewa.

  „Syberyjski Krakowiak” – to nie tylko polskie tańce, ale i pieśni. Grupą wokalną zespołu „Krakowianka”  prowadzi znana na Syberii polonijna śpiewaczka Helena Władimirowa. 

   Zespół „Syberyjski Krakowiak” dwukrotnie był nominowany do udziału w XII i XIII Światowych Festiwalach Zespołów Polonijnych w Rzeszowie (2002, 2005 r.) jako jedyny zespół z Federacji Rosyjskiej. „Syberyjski Krakowiak” przy wsparciu Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” oraz Ogólnopolskiej Federacji Stowarzyszeń Sybirackich występował w latach 2005-2007 z programem pieśni i tańców polskich w następujących polskich miastach: Krakowie, Wrocławiu, Lublinie, Pułtusku, Jeleniej Górze oraz rosyjskich: Krasnodarze, Orenburgu, Jekaterynburgu, Omsku, Tomsku. W Rosji zespół otrzymał Grand Prix II Festiwalu „Poloniada” w Tomsku (2006) i Festiwalu Folklorystycznego „Lato Kubania” (2007). W roku 2006 po specjalnym koncercie kwalifikacyjnym zespół otrzymał tytuł Zespół Ludowy Folklorystyczny Polskiej Pieśni i Tańca „Syberyjski Krakowiak” i zgodnie z prawem rosyjskim taki zespół ma prawo ubiegać się o opłacane przez władze oświatowe etaty kierowników zespołu. Zespół dorosły „Syberyjski Krakowiak” do dziś nie ma opłaconych etatów, chociaż z 30 uczestnikami pracuje 2 choreografów i muzyk. Od Ministerstwa Kultury zespół ma prawo nieodpłatnie korzystać z sal i scen Republikańskiego Domu Kultury oraz ma oddzielną siedzibę.

  W repertuarze zespołu pieśni i tańce regionów Polski: Kurpiowskiego, Kaszubskiego, Lubelskiego, Rzeszowskiego, Mazurskiego, Śląskiego i Krakowskiego. Oprócz tego w repertuarze zespołu tańce: mazurek, polonez, kujawiak, oberek oraz ludowe pieśni i tańce Chakasów, Rosjan – Sybiraków.

  Od roku 2008 zespół ostatecznie został rozdzielony i dziecięcy zespół „Syberyjski Krakowiaczek” prowadzi młoda choreografka Jekatierina Fiodorowa, obecnie Natalia Wołkowa, natomiast zespół dorosły „Syberyjski Krakowiak” prowadzą Helena Władimirowa i Natalia Wołkowa.

   Dziecięcy zespół „Syberyjski Krakowiaczek” liczący ponad 45 dzieci w wieku od 6 do 15 lat ma siedzibę w Centrum dziecięcej Twórczości miasta Abakan, gdzie odbywają się próby kilka razy w tygodniu. 

  Zespół niejednokrotnie brał udział w miejskich i republikańskich przeglądach zespołów choreograficznych, jest obecnie jedynym zespołem przedstawiającym folklor mniejszości polskiej na południu Syberii. W lipcu 20087 r. zespół wziął udział w Festiwalu polonijnych dziecięcych zespołów folklorystycznych w Iwoniczu Zdroju.

  W lipcu 2008 r. zespół  „Syberyjski Krakowiak” prezentował się w 6 koncertach na terenie RP.

  W roku 2009 minęło 40 lat od chwili, gdy po raz pierwszy Rzeszów przyjmował polonijnych gości na Światowym Festiwalu Polonijnych Zespołów Artystycznych. Jubileusz ten uczczono organizacją Roku Kultury Polonijnej, którego obchody zapoczątkowała XIV. edycja rzeszowskiego festiwalu, organizowanego w 2008 roku. Zespół „Syberyjski Krakowiak” brał udział w tym Festiwalu, oprócz koncertów w Rzeszowie, zespół miał koncert przed rozpoczęciem Festiwalu w Krakowie (14 lipca) oraz po zakończeniu Festiwalu w Zakopanym. 

  W 2009 r. na zaproszenie Ministerstwa Kultury i polityki narodowościowej Republiki Baszkortostan zespół wystąpił 13 września z koncertami w Ufie. Występ oglądało ponad 120 członków miejscowej organizacji polonijnej „Odrodzenie”, media baszkirskie dużo uwagi poświęciły koncertowi zespołu. Po koncercie członkowie zespołu spotkali się z Polonusami, zwiedzali również miasto.

   Po Ufie zespół wystąpił 16 września w Nowokuzniecku na zaproszenie miejscowej organizacji polonijnej, która została założona przez Witalego Ładygina na początku 2009 roku i jest obecnie najmłodszą organizacją polonijną na Syberii. Przyjęcie zespołu odbywało się w Sali nowego kościoła rzymsko-katolickiego w Nowokuzniecku.

  Podczas koncertów w Ufie i Nowokuzniecku zespół zaprezentował obrzęd dożynkowy, inscenizowany z pięśniami i tańcami dzięki pomocy metodyków Polonijnego Centrum Nauczycielskiego z Lublina. Wyjazd zespołu do ośrodków polonijnych w Rosji odbył się dzięki dofinansowaniu kosztów podróży przez Senat RP.

   Właśnie z programem „Dożynki” zespół został zaproszony przez Stowarzyszenie „Wiedeń-Kraków” (Prezes Zofia Beklen) na koncerty w Austrii 1.09-7.09. Podczas pobytu w tym kraju zespół wystąpił z koncertami w kościele polskim w Wiedniu (1 września w 70.rocznicę rozpoczęcia II wojny światowej), Klagenfurcie, Innsbrucku, Fusch, natomiast 6 września odbył się główny koncert zespołu na wzgórzu Kahlenberg z okazji 326. rocznicy Odsieczy Wiedeńskiej. Tournee po Austrii zakończyło się dużym sukcesem artystycznym i stało się poważną motywacją młodych Polonusów z Syberii do dalszej pracy nad rozwojem zespołu i szerzeniem kultury oraz tradycji polskiej nad Jenisejem. Występy Polonii z Abakanu oklaskiwały tysiące Polaków, Austriaków i międzynarodowej publiczności. Młodzież, która odwiedziła i poznała Polonię w Austrii nabyła dużo pewności siebie, a także nauczyła się, że być Polakiem ma wielkie znaczenie w Europie i że warto tę polskość w sobie pielęgnować. 

   W lecie 2010 roku zespół „Syberyjski Krakowiak” odwiedził z koncertami polonijne ośrodki w Nowokuzniecku, Ufie i Krasnodarze. W Ufie zespół swoim koncertem 25 czerwca zainaugurował otwarcie kolonii letnich dla dzieci polonijnych w ośrodku „Drużny” pod Ufą. W tym dniu w republice obchodzono Dzień jedności i przyjaźni Słowian i koncert zespołu stał dobrą ucztą dla miłośników kultury słowiańskiej w republice, gdzie większość ludności stanowią Baszkirzy i Tatarzy. Wyjazd zespołu do środowisk polonijnych został sfinansowany przez Senat RP, natomiast Ministerstwo Kultury i polityki narodowościowej Republiki Baszkortostan ze środków budżetu republiki pokryło pobyt zespołu w Ufie.

   W sierpniu 2011 r. zespół "Syberyjski Krakowiak" występował z koncertami we Wrocławiu oraz wziął udział w 17. Festiwalu Kultury Kresowej w Mrągowie na polskich Mazurach.

  W lipcu 2012 r. zespół "Syberyjski Krakowiak" brał udział w Międzynarodowym Festiwalu zespołów folklorystycznych w Mrągowie oraz zwiedził z koncertami Warszawę na zaproszenie Stowarzyszenia polskich Autorów (Prezes Wanda Stańczak)

  Warto podkreślić, że dzięki pomocy Senatowi RP przekazywanej przez Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie”. Fundację „Oświata Polska za Granicą” i Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” odbywają się Kursy Metodyczne, natomiast zespoły „Syberyjski Krakowiak” i „Syberyjski Krakowiaczek” mają piękne stroje ludowe i mają również możliwość wyjeżdżać z koncertami do Polski i ośrodków polonijnych w Rosji. Natomiast władze republiki Chakasji i miasta Abakanu wspierają oba zespoły w bardzo małym stopniu, przez budżet miasta opłacane są etaty kierownika zespołu dziecięcego „Syberyjski Krakowiaczek”i nauczyciela muzyki. Choreografowie zespołu dorosłego „Syberyjski Krakowiak” nie otrzymują żadnego wynagrodzenia mimo ich pracy z zespołem przynajmniej trzy razy w tygodniu. Próby negocjowania Konsulów RP w latach 2005-2008 z władzami republiki do niczego nie doprowadziły. Teraz władze tłumaczą się panującym się kryzysem i wszystko to wpływa na częste zmiany osobowe w kierownictwie zespołu jak również i wśród uczestników. Kierownictwo Kulturalno-Narodowej Organizacji „Polonia” w Abakanie stara się przyciągnąć środki na pokrycie wynagrodzenia dla choreografów od sponsorów w Polsce i ma nadzieje na dalszy rozwój zespołu dorosłego „Syberyjski Krakowiak”.