Wspomnienia lata. „Krakowiacy” z Abakanu w Mrągowie i Warszawie

Polacy z Syberii na XXV Festiwalu Kultury Kresowej w Mrągowie

Jubileuszowy XXV Festiwal Kultury Kresowej odbył się w dniach 9-11 sierpnia w Mrągowie. Jedyna tego typu impreza w Polsce gościła w tym roku ponad 300 artystów z Polski i zza jej wschodniej granicy.

Podczas uroczystego otwarcia Festiwalu, które odbyło się 9 sierpnia na Placu Unii Europejskiej w Mrągowie, wystąpił zespół „Krakowiacy”, działający przy Kulturalno-Narodowej Organizacji Społecznej „Polonia” Republiki Chakasji w Abakanie.

Zespół „Krakowiacy” składający się z 16 osób przedstawił podczas Festiwalu swój dorobek w jednym koncercie godzinnym na otwarciu Festiwalu oraz z 2 kompozycjami na koncercie galowym.

W pierwszym dniu Festiwalu odbyła się także Wieczornica Kresowa, która była poświęcona wybitnemu, urodzonemu na Kresach kompozytorowi – Stanisławowi Moniuszce, którego 200. urodziny obchodzimy w tym roku. O życiu i twórczości naszego sławnego ziomka opowiadali dyrektor Centrum Kultury Polskiej w Wilnie Apolonia Skakowska oraz młodzi artyści z Litwy.

W drugim dniu Festiwalu swoje talenty i zdolności prezentowały podczas licznych koncertów zespoły artystyczne z Kresów. Odbywały się wystawy rękodzieła i malarstwa, a władze miasta wspólnie z dyrektorem Centrum Kultury i Turystyki w Mrągowie Lechem Gołębickim oraz przedstawicielami polskich organizacji, które oddelegowały na Festiwal swoje reprezentacje artystyczne, uczestniczyli w konferencji prasowej. Podczas konferencji prasowej, Wiceprezes „Polonii” w Abakanie założyciel zespołów „Syberyjski Krakowiak” i grupy „Krakowiacy” Sergiusz Leończyk podziękował organizatorom w tym przede wszystkim p. Agnieszce Kozioł z Centrum Kultury i Turystyki w Mrągowie i osobiście pani Anieli Dobielskiej, prezes Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wieleńskiej w Mrągowie za zaproszenie zespołów polonijnych z Syberii.

Syberia i Kresy polskie – co łączy te dosyć oddalone krainy? 

A to przede wszystkim, że większość mieszkających na Syberii Polaków to potomkowie zesłańców z polskich Kresów. Dla nowego burmistrza Mrągowa Stanisława Bułajewskiego Sergiusz Leończyk przybliżył dzieje polskiej diaspory na Syberii i opowiedział o trudnościach z którymi się zmagają zespoły polonijne i szkoły polonijne w Rosji w czasie teraźniejszym. Sergiusz Leończyk przekazał ostatnie numery redagowanego przez niego kwartalnika Kongresu Polaków w Rosji „Rodacy”.

Festiwal w tym roku był festiwalem jubileuszowym – 25! I tu warto przypomnieć że z inicjatywy Sergiusza Leończyka na ten kresowy festiwal od 2011 r. jako uczestników zapraszają organizatorzy zespoły polonijne z Syberii. W 2011 r. na XVII Festiwalu były 2 zespoły z Abakanu – „Syberyjski Krakowiak” i „Syberyjski Krakowiaczek”. W 2013 r. na XIX Festiwal przyjechał zespół „Korale” z Kraju Krasnojarskiego.  W 2015 r. na XXI Festiwalu uczestnikiem był zespół „Czerwone Jagody” z Minusińska.

Jednym z wydarzeń artystycznych, cieszącym się dużym zainteresowaniem, stał się wernisaż wystawy malarstwa artystów plastyków z Kresów pt. „25 lat Festiwalu w Mrągowie”. Oprócz malarzy swoje dzieła mogli zaprezentować także fotografowie.

 Fot. mragowo24.info

Głównym wydarzeniem drugiego dnia Festiwalu stał się tradycyjny koncert galowy w amfiteatrze nad jeziorem Czos. Na program koncertu złożyły się występy zespołów folklorystycznych, chórów i kapel z Litwy, Białorusi, Ukrainy i Rosji. Publiczność, która po brzegi wypełniła amfiteatr, bawiła się wyśmienicie, wychodząc spontanicznie pod scenę, żeby pośpiewać i potańczyć razem z artystami.

Senator RP Małgorzata Kopiczko, odczytała ze sceny list Marszalka Senatu RP Stanisława Karczewskiego do uczestników i gości 25. Festiwalu Kultury Kresowej w Mrągowie. Szef wyższej izby polskiego parlamentu napisał m.in. o ogromnym znaczeniu, jakie ma Festiwal dla Polaków w Polsce i na świecie.

Zespół „Krakowiacy” w koncercie galowym, który był nagrywany przez TVP 2 (koncert został pokazany w całości w dniu 15.08. 2019 r.), przedstawił 2 kompozycje wokalno-taneczne „Warieńka” (pieśni i taniec Kozaków syberyjskich) oraz „Duch wilczycy” (pieśni i tańce rdzennych narodów Południowej Syberii Chakasów i Tuwińców).

W dniu kończącym Festiwal, w niedzielę 11 sierpnia, wszyscy jego uczestnicy zgromadzili się na Mszy św. w kościele św. Wojciecha. Po nabożeństwie odbył się tradycyjny przemarsz ulicami miasta w którym obok siebie szli mieszkańcy Mrągowa, a także goście i uczestnicy Festiwalu z Polski i Kresów. Pochód zakończył się w amfiteatrze nad jeziorem Czos, gdzie z koncertem wystąpiła orkiestra reprezentacyjna Sił Powietrznych Wojska Polskiego z Poznania.

Honorowy patronat nad XXV Festiwalem Kultury Kresowej w Mrągowie objął prezydent RP Andrzej Duda.

Organizatorami wydarzenia były: Centrum Kultury i Turystyki, Burmistrz Miasta Mrągowa, Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej w Mrągowie. Patronat medialny nad festiwalem objęły natomiast: TVP 2, Nasz Dziennik, Gazeta Olsztyńska, Kurier Mrągowski.

Wydarzenie zostało współfinansowane ze środków Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach sprawowania opieki nad Polonią i Polakami za granicą w 2019 roku oraz ze środków Samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Gminy Miasta Mrągowo. Partnerami wydarzenia były także Stowarzyszenie Autorów ZAiKS i Totalizator Sportowy LOTTO.

Uczestnicy zespołu spotkali się z Zofia Wojciechowską z Instytutu Zdrowia i Hortiterapii „Zielony promień” w Mrągowie. Zofia Wojciechowska od wielu lat współpracuje i wspiera organizacje polonijne na Syberii. Jako pierwsza z Mrągowa odwiedziła Abakan i okolice w tym „Syberyjski Mazury” – Aleksandrówkę i Znamienkę. Razem z choreografem z Olsztyna p. Ewą Piotrowicz Zofia Wojciechowska przygotowała i przeprowadziła ciekawy kurs Kultury polskiej, który odbył się w Abakanie i Znamience we wrześniu 2012 r.

Polacy z Syberii w Warszawie

Po zakończeniu Festiwalu w Mrągowie zespół udał się do Warszawy, gdzie dał jeden koncert w samym centrum stolicy – w Domu Polonii na Krakowskim Przedmieściu.

Koncert ten odbył się 12 sierpnia przy wsparciu Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” i osobiście przez Prezes Warszawskiego Oddziału p. Agnieszkę Bogucką. Koncert trwający ponad godzinę zgromadził sporą publiczność na tak upalny poniedziałkowy wieczór. Wśród publiczności znaleźli się nasi przyjaciele: Prezes Stowarzyszenia „Nadzieja” w Ułan Ude Maria Iwanowa, Prezes Stowarzyszenia „Rodzina”w Omsku Eugenia Bote, działacze polonijni z Kaliningradu oraz Polonusi z Białorusi, członkowie Stowarzyszenia polskich literatów w Warszawie, goście z Ostrołęki oraz członkowie warszawskiej redakcji pisma „Rodacy”.

Koncert prowadził Sergiusz Leończyk, który przybliżył zgromadzonym dzieje zespołów: „Syberyjski Krakowiak” i grupy „Krakowiacy” i przedstawił siedzącą wśród publiczności założycielkę zespołu choreograf Julię Skidan. Mieszka ona obecnie w Warszawie.

Na zakończenie koncertu wszyscy ustawili się do wspólnego zdjęcia, było dużo prezentów od publiczności, a najważniejsze ciepłych słów i uznania pracy włożonej przez kierowniczkę zespołu Helenę Władimirową i choreografa Marinę Kożewnikową.

Ale to nie był jeszcze koniec. Późnym wieczorem w telewizji „Polonia” w programie Halo Polonia została przedstawiona działalność zespołu i Szkoły polonijnej w Abakanie. Duet Helena Władimirowa i Władysław Izakow zaśpiewali piosenkę „Miały biały domek” z repertuaru Mieczysława Foga, a Sergiusz Leończyk i Artiom Czernyszew opowiadali o dzisiejszych osiągnięciach i problemach Polonii w Rosji, zabrzmiał również wątek historyczny – Sergiusz Leończyk zaprezentował swoją książkę „Polskie osadnictwo wiejskie na Syberii w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku”, wydaną w Warszawie w 2017 r. o mało znanych kartach historii – o dobrowolnej migracji polskich włościan.

W imieniu Kulturalno-Narodowej organizacji społecznej „Polonia” i zespołu „Krakowiacy” wyrażamy podziękowania dla Konsulatu Generalnego RP w Irkucku. Dzięki dotacji Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP udało się zakupić bilety lotnicze dla członków zespołu. Również dziękujemy Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” za dofinasowanie zakupu butów tanecznych i elementów strojów z dotacji Senatu RP w ramach sprawowania opieki nad Polonią i Polakami za granicą w 2019 roku.

Red.